Treść główna

Tomasz Komenda – wyrok Sądu Okręgowego w Opolu

Wyrokiem Sądu Najwyższego z października 2019 roku, Tomasz Komenda został uniewinniony od popełnienia przestępstwa, za które od18 lat wykonywał karę pozbawienia wolności. W związku z niesłusznym skazaniem wystąpił o odszkodowanie i zadośćuczynienie od Skarbu Państwa. Znamy już wyrok sądu I instancji.

W dniu 8 lutego 2021 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Opolu, na mocy którego Tomasz Komenda uzyskał odszkodowanie za niesłuszne skazanie w kwocie 811 tys. zł oraz zadośćuczynienie w kwocie 12 mln zł. Jest to kwota znacząco niższa od tej, dochodzonej przez wnioskodawcę. Poszkodowany domagał się bowiem 18 mln zł tytułem zadośćuczynienia (tj. 1 mln zł za każdy rok pozbawienia wolności).

Podstawą roszczeń był art.  552 §  1 k.p.k, zgodnie z którym oskarżonemu uniewinnionemu lub skazanemu na łagodniejszą karę, służy od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść. Tak niesłusznie skazanemu przysługuje roszczenie o odszkodowanie, zadośćuczynienie oraz – w przypadku uwzględnienia roszczeń wnioskodawcy choćby w części – zwrot uzasadnionych wydatków od Skarbu Państwa, w tym z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika (art. 554 § 4 k.p.k.) – porównaj artykuł Niesłuszne skazanie – komentarz eksperta .

Wyrok Sądu Okręgowego w Opolu, na mocy którego Tomasz Komenda uzyskał odszkodowanie i zadośćuczynienie nie jest prawomocny. Orzeczenie może być wzruszone na zasadach ogólnych, w drodze zwyczajnych środków zaskarżenia. Ze względu na właściwość Sądu Okręgowego w Opolu jako Sądu I instancji, ewentualną apelację rozpozna Sąd Apelacyjny we Wrocławiu.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie – przesłanki

Instytucja odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie regulowana w rozdziale 58. działu XII Kodeksie Postępowania Karnego nie definiuje kryteriów, na podstawie których owe świadczenia powinny być szacowane. Ze względu na cywilnoprawny charakter ww. roszczeń, orzecznictwo i literatura odsyłają w tym zakresie do Kodeksu cywilnego.

art. 523 § 1 k.p.k., jako że postąpienie takie prowadzi do orzeczenia zadośćuczynienia, które nie odpowiada wymogom wskazanego przepisu prawa cywilnego (Świecki Dariusz [red.], Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz).