Technologia leżąca u podstaw Blockchain została po praz pierwszy zastosowana w 1991 r. przez Stuarta Habera i W. Scotta Stornetta. Technologia ta przy użyciu narzędzi kryptograficznych miała służyć do bezpiecznego przechowywania zdematerializowanych dokumentów oraz informacji rejestrując jednocześnie datę i godzin zdarzenia, które doprowadziło do zapisania ich w odpowiednim rejestrze. Dopiero w 2008 r., wraz z publikacją białej karty Bitcoin oraz implementacją tej kryptowaluty technologia Blockchain została zastosowana w swojej obecnej formie. Utworzenie dedykowanego blockchain dla infrastruktury bitcoin było pierwszą masową oraz ogólnie rozpowszechnioną implementacją zdecentralizowanego systemu umożliwiającego bezpieczną wymianę informacji i zdematerializowanych wartości.
Zasady funkcjonowania technologii Blockchain
Technologia Blockchain w zamyśle została stworzona do szybkiej, niefalsyfikowanej oraz zdecentralizowanej wymiany i rejestracji informacji czy też dóbr niematerialnych. Jak konkretnie powyższe zasady są implementowane w rzeczywistości? W pierwszej kolejności, wskazać należy, iż technologia Blockchain funkcjonuje w oparciu o sieć, która utworzona jest pomiędzy użytkownikami konkretnej aplikacji wykorzystującej technologie Blockchain – jest to tak zwana struktura peer-to-peer (P2P) gdzie każdy użytkownik sieci może brać udział w przesyłaniu oraz uwierzytelnianiu transakcji dokonywanych pomiędzy użytkownikami przy czym brak jest centralnego podmiotu, który kontrolowałby konkretne transakcje. Funkcjonowanie konkretnego rejestru regulowane jest poprzez wszystkich użytkowników. Urządzenie każdego z użytkowników posiada zapisaną kopię rejestru bloków co uniemożliwia jego zakłamanie czy też niechcianą modyfikacje – dowolny użytkownik w każdym czasie może porównać aktualną wersje rejestru oraz dokonać niezbędnych weryfikacji celem ustalenia zgodności informacji.
Jak wskazuje etymologia terminu Blockchain, jest to technologia, która do zapisywania oraz uwierzytelniania informacji używa łańcucha (ang. chain) bloków (ang. block). Każdy rejestr skonstruowany jest z listy jednokierunkowych rekordów (bloków) tworzących powiązany oraz nierozerwalny łańcuch. Dodawanie nowych informacji czy też dokonywanie kolejnych transakcji możliwe jest poprzez zapisywanie konkretnych informacji na końcu łańcucha poprze utworzenie nowego bloku. Każdy kolejny blok zawiera oznaczenie czasu (ang. timestamp) oraz numer identyfikacyjny bloku poprzedniego stanowiący jego zaszyfrowaną wersje (ang. hash) przez co jego niepożądana modyfikacja jest niemożliwa. Wyżej wskazany numer identyfikacyjny danego bloku stanowi połączenie zaszyfrowanej wersji zawartości bloku oraz odniesienia do poprzedniego bloku przez co uniemożliwia ewentualną modyfikację zawartości konkretnego bloku.
Główne właściwości
Jedną z ważniejszych właściwości technologii Blockchain jest jest zdecentralizowany charakter, który przejawia się w braku centralnego podmiotu nadzorującego oraz kontrolującego dokonywanych transakcji. Powyższa właściwość wynika bezpośrednio z kontekstu w jakim technologia Blockchain została powszechnie zaimplementowana. Jak wskazano powyżej, wraz z zainicjowaniem projektu Bitcoin w 2008 r. przez organizację Satoshi Nakamoto technologia Blockchain zyskała swoją popularność oraz zaczęła być używana przez coraz to szersze grono użytkowników. Rok, w którym zaimplementowano Bitcoin nie jest przypadkowy, miał wtedy bowiem miejsce globalny kryzys na rynkach finansowych, który wykazał w rzeczywistości słabość zcentralizowanego systemu finansowego oraz bankowego.
Koncepcyjnie, Bitcoin opierający się na technologii Blockchain miał stanowić alternatywę dla zcentralizowanego modelu gospodarczego, który jak się okazało, chociażby na przykładzie upadku amerykańskiego banku inwestycyjnego Lehman Brothers, jest niebezpieczny dla jego uczestników. Decentralizacji oraz rozproszony charakter technologii Blockchain ma na celu zapewnienie użytkownikom bezpieczeństwa oraz ochrony przed ewentualną manipulacją ze strony centralnych organów kontrolujących. Warto również podkreślić, iż decentralizacja wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo użytkowników technologii – każdy użytkownik posiada na swoim urządzeniu kopię oryginalnej wersji danego łańcucha bloków co pozwala na weryfikację ewentualnej niezgodności konkretnej transakcji wykonanej za pośrednictwem tej technologii. Decentralizacja sieci użytkowników oraz brak centralnej instytucji (pośrednika) kontrolującego zgodność danych transakcyjnych powoduje, iż technologia Blockchain jest niezależna. Weryfikacja zawartych informacji w konkretnym łańcuchu bloków odbywa się przy użyciu zaprogramowanych procesów kryptograficznych pozwalających każdemu użytkownikowi na stwierdzenie zgodności informacji zawartych w danym bloku.
Anonimowość
Właściwością, która wciąż budzi wiele kontrowersji jest anonimowość użytkowników infrastruktury blockchain. Powyższe miało znaczenie głownie w kwestii dokonywanych transakcji transferowych, których przedmiotem były zdematerializowane wartości (np. kryptowaluty). Dla użytkowników posługujących się jedynie wewnątrzsieciowymi identyfikatorami, technologia Blockchain stanowiła idealny środek do transferu kapitału omijającego tradycyjny system bankowy. Technologia Blockchain umożliwiała w dużej mierze transfer nielegalnych środków co stanowiło naruszenie zasad dotyczących prania brudnych pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Powyższa kwestia została w dużej mierze uregulowana przez instytucje takie jak Securities and Exchange Commission (SEC) czy też Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), niemniej w wielu niefinansowych aspektach użytkownicy technologii wciąż zachowują swoją anonimowość.
Technologia Blockchain od 2008 r. jest nieustannie rozwijana oraz doskonalona poprzez wprowadzanie coraz to nowszych i bardziej zaawansowanych projektów. Z rozwiązań tej technologii korzystają obecnie nie tylko startup’y technologicznie, ale również przedsiębiorstwa, które na co dzień zajmują się obszarami tradycyjnej gospodarki. Technologia Blockchain pozwala na automatyzacje oraz uwierzytelnianie tradycyjnych procesów gospodarczych, niemniej rozwiązania te często prowadzą do powstania zagadnień prawnych, które zostaną szerzej opisane kolejnych artykułach z serii dotyczącej technologii Blockchain.
