Zgodnie z nową regulacją, do przeprowadzenia przetargu w formie elektronicznej (e-licytacja) wymaga się wniosku wierzyciela dochodzącego świadczenia pieniężnego z nieruchomości dłużnika. Jeżeli wierzycieli jest kilku, wystarczy wniosek jednego z nich (art. 986² § 1 i § 2 k.p.c.). Gdy zaplanowana została ponowna licytacja, przeprowadzenie pierwszej w formie tradycyjnej nie zamyka drogi do przeprowadzenia następnej w formie zdalnej. Aby tak się stało, konieczny jest oczywiście stosowny wniosek. Jeżeli jednak wierzyciel nie złoży wniosku o przeprowadzenie e-licytacji, sprzedaż nieruchomości odbędzie się w formie dotychczasowej.
W ciągu tygodnia od otrzymania wniosku, komornik powiadomi o tym fakcie dłużnika. Jeżeli sprzedaż dotyczy kilku nieruchomości lub kilku części jednej nieruchomości, dłużnik może wybrać w jakiej kolejności chce przeprowadzić przetarg. (art. 975 k.p.c.). E-licytacja nie będzie mogła odbyć się wcześniej niż dwa tygodnie od dnia upływu terminu w którym dłużnik może dokonać wyboru. (art. 986³ § 1 k.p.c.). Obwieszczenie o terminie licytacji publikuje się na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej.
Zgłoszenie uczestnictwa w przetargu
Zainteresowane osoby powinny najpóźniej na dwa dni robocze przed rozpoczęciem przetargu złożyć rękojmię. Wraz z nią powinny przedłożyć informacje konieczne do wydania postanowienia o przybiciu. Informacjami takimi są: numer PESEL, numer dowodu tożsamości. Jest to też informacja czy osoba pozostaje w związku małżeńskim i czy licytant nieruchomość nabywa do majątku wspólnego czy osobistego. (art. 986⁵ § 1 i § 2 k.p.c.). W przypadku nieuzupełnienia danych, komornik wezwie licytanta do uzupełnienia ich za pomocą systemu teleinformatycznego. Wezwanie nastąpi pod rygorem niedopuszczenia do udziału w przetargu (986⁵ § 3 k.p.c.).
Warto zaznaczyć, że datą złożenia rękojmi będzie dzień uznania rachunku bankowego komornika. W przypadku licytacji elektronicznej, nie będzie możliwe zwolnienie od obowiązku złożenia rękojmi z art. 964 k.p.c.. Są to osoby, którym przysługuje ujawnione w opisie i oszacowaniu prawo, o wartości nie niższej niż wysokość wymaganego zabezpieczenia. Jeżeli osoba biorąca udział w przetargu występować będzie w charakterze pełnomocnika lub przedstawiciela licytanta, powinna przedłożyć zezwolenia sądu lub pełnomocnictwo Dokumenty te utrwalona się w postaci elektronicznej. Czas na przedłożenie tych dokumentów to trzy dni od zgłoszenia, nie później niż dzień przed terminem licytacji.
O potwierdzeniu otrzymania rękojmi oraz wymaganych danych informuje komornik za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, poprzez dopuszczenie licytanta do udziału w przetargu. Przetarg, podobnie jak jego forma tradycyjna, trwać będzie 7 dni (patrz: art. 879⁶ § 2 k.p.c. w postaci zmienionej przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 maja 2021 r., Dz.U.2021.1090).
Celem udzielenia przybicia, komornik przekaże sądowi protokół z przebiegu przetargu, wraz z nierozpoznanymi skargami i dokumentami niezbędnymi do udzielenia przybicia. W ciągu tygodnia od ich otrzymania, sąd albo referendarz wyda postanowienie co do przybicia.
Środki zaskarżenia
Przeprowadzenie licytacji w formie elektronicznej wiąże się z konsekwencjami również w zakresie trybu zaskarżania wydanych w nim orzeczeń. Skargę na odmowę dopuszczenia do przetargu i skarga na przebieg przetargu, można złożyć wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Prawo do złożenia skarg mają licytanci, osoby dopuszczone do udziału w przetargu, oraz inne, jeśli mają konto w systemie teleinformatycznym. Termin do wniesienia skargi wynosi będzie 3 dni od odmowy dopuszczenia do przetargu, oraz 3 dni od zakończenia przetargu.
E-licytacja – cele nowelizacji
Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy, nowelizacja ma na celu nie tylko względy ekonomiki procesowej jak przyspieszenie postępowań sądowych oraz zmniejszenie związanych z nimi kosztów, ale też poprawę transparentności prowadzonych przetargów i wyeliminowanie praktyk takich jak zmowy licytantów bądź usiłowanie wykluczenia innych osób z udziału w przetargu. Możliwość egzekucji świadczeń pieniężnych w drodze e-licytacji niewątpliwie przyspieszy i ułatwi dochodzenie roszczeń przez wierzycieli. Dotychczas prowadzenie licytacji w formie elektronicznej było możliwe jedynie w stosunku do ruchomości. Nowa regulacja wejdzie w życie 19 września 2021 r.
