Treść główna

III CZP 27/20 glosa do uchwały SN

W ostatnim czasie zapadły prawomocne wyroki sądów powszechnych przyznające od Skarbu Państwa na rzecz powodów zadośćuczynienia na cel społeczny w związku ze złą jakością powietrza. Sądy powszechne uwzględniły roszczenia z uwagi na zanieczyszczenie powietrza ponad dopuszczalne normy na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego (art. 23 w zw. z art. 24 k.c.) zapewniających ochronę naruszonych dóbr osobistych.

Na łamach „Przeglądu Sądowego” w numerze 5/2022 pojawiła się glosa adw. dr Agnieszki Skorupki do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28.05.2021 r., III CZP 27/20. Glosa dotyczy prawa do życia w czystym środowisku.

Na kanwie jednej z tych spraw sąd powszechny przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia – czy prawo do życia w czystym środowisku stanowi dobro osobiste podlegające ochronie prawnej na podstawie Kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28.05.2021 r. nie uznał, że prawo do życia w czystym środowisku stanowi samodzielne dobro osobiste. Jednocześnie Sąd Najwyższy stwierdził, że dobrami osobistymi są zdrowie, wolność i prywatność, do naruszenia których może prowadzić zanieczyszczone powietrze.

Porównaj wpis – III CZP 27/20 – Prawo do życia w czystym środowisku

Glosa adw. dr Agnieszki Skorupki do wspomnianej uchwały Sądu Najwyższego jest krytyczna. Celem glosy jest prezentacja argumentów przemawiających za uznaniem prawa do życia w czystym środowisku jako dobra osobistego chronionego na mocy Kodeksu cywilnego. Zdaniem Autorki wartością niemajątkową, którą chroni dobro osobiste prawo do życia w czystym środowisku, jest szczególna więź człowieka ze środowiskiem. Ta więź przejawia się w postaci duchowych przeżyć związanych ze środowiskiem naturalnym, które mają charakter unikatowy oraz stanu wolnego od lęku, niepokoju i smutku związanego z życiem w konkretnym środowisku naturalnym, z którym identyfikuje się dana osoba. Ochrona tego zindywidualizowanego interesu nie oznacza ochrony interesu ogólnego.

Zachęcamy do lektury glosy.

Czy zatem czyste powietrze stanowi dobro osobiste? Przypomnijmy, że Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28.05.2021 r. przesądził, że prawo do życia w czystym środowisku nie stanowi samodzielnego dobra osobistego